Coutèu(-de-Bizànci)
Gladiolus x byzantinus
Iridaceae
Àutri noum : Coutelas, Coutelo, Glaujòu, Glai, Coutelet.
Nom en français : Glaïeul de Byzance.
Descripcioun :Lou coutèu-de-Bizànci duerb à la primo si poulìdi flour dins li prado e ermas secarous de Prouvènço pas trop liuen de la mar. Es un bastard naturau entre Gladiolus italicus e Gladiolus dubius. A li coulour dóu premié e un pau la larjour dóu segound. D'efèt li tepalo d'en aut sus li coustat soun pu larg que li dóu coutèu d'Itàli. Peréu lis antèro soun pu courteto (fotò) e li grano un pau alado, mai pas tant que pèr Gladiolus dubius.
Usanço :Li coutèu coume la maje part dis Iridaceae soun empouisounant.
Port : Erbo
Taio : 0,6 à 1,5 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gladiolus
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Prado
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Gladiolus x byzantinus Mill., 1768
(= Gladiolus communis subsp. byzantinus (Mill.) Douin, 1931 )
Gant-de-Nosto-Damo
Digitalis purpurea
Plantaginaceae Scrophulariaceae
Àutri noum : Erbo-di-campano, Escalapet, Peteirolo, Digitalo, Campano.
Noms en français : Digitale pourpre, Grande Digitale.
Descripcioun :Aquelo poulido digitalo s'atrovo pas (o plus ?) au nostre. Se pòu pamens, e dificilamen, trouba à l'uba de noste relarg, dins la Valado dóu Rose. Lou mai estounant èi que s'atrovon proun de noum en prouvençau emé forço descripcioun (TdF), alor que lis anciàni floro la citon pas jamai.
Usanço :L'erbo-di-campano es uno planto forço empouisounanto bèn couneigudo pèr soun acioun sus lou cor. Quàuqui flour abaston pèr faire un arrèst cardia. Acò s'apren à la digitalino que dèu èstre bèn dousado pèr servi en medecino. Avans de counèisse aquelo prouprieta, li fueio de digitalo servien pèr sóuda li plago meme li pu marrido.
Port : Grando erbo
Taio : 60 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Digitalis
Famiho : Plantaginaceae
Famiho classico : Scrophulariaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Remarco :
Jun à setèmbre
Liò : Bos clar
- Campas
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Subre-atlantico
Ref. sc. : Digitalis purpurea L., 1753